Brandenburger Tor

De Brandenburger Tor is gelegen op Pariser Platz op de kruising van Unter den Linden en Ebertstraße en is waarschijnlijk het bekendste en meest bezochte monument van Berlijn, zo niet van Duitsland.

In opdracht van koning Frederik Willem II van Pruisen om vrede te symboliseren, markeerde de poort de ingang naar Unter den Linden, de beroemde boulevard van Berlijn die van de stadspoort naar het Pruisische stadspaleis leidde. De Brandburger Tor bestaat uit 12 paar kolommen die vijf doorgangen creëren. Van 1814 tot 1919 mochten alleen leden van de koninklijke familie en leden van de aristocratische familie Pfuel door de midden doorgang reizen, terwijl de twee buitenste doorgangen beschikbaar waren voor de burgerij.

Ontworpen en gebouwd in de neoclassicistische stijl door de Pruisische bouwer en architect Carl Gotthard Langhans, werd de triomfboog voltooid in 1791, waarbij het ontwerp terugverwees naar de Propylaea (de toegangspoort tot de Akropolis in Athene). Bovenop de poort staat een quadriga, een Romeinse strijdwagen getrokken door vier paarden, gereden door Victoria, de Romeinse godin van de overwinning. De quadriga werd ontworpen door Johann Gottfried Schadow in 1793 als de Quadriga van de Overwinning.

Tijdens de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog leed de Brandenburger Tor aanzienlijke schade, maar het was een van de weinige structuren in het gebied die wist te overleven en werd gerepareerd in een ongebruikelijke gezamenlijke inspanning van de regeringen van zowel Oost- als West-Duitsland. Na de bouw van de Berlijnse Muur op 13 augustus 1961 bestond de Brandenburger Tor in een soort niemandsland, verboden terrein voor burgers van beide delen van de stad, totdat de muren vielen op 9 november 1989, toen het een symbool werd van vrijheid en eenheid.

Het dilemma van de Quadriga...

Het oorspronkelijke ontwerp toonde Victoria met een olijftak. Tijdens de bezetting van Berlijn door Napoleon in 1806 werd het standbeeld verwijderd en naar Parijs gebracht, waar het bleef tot het in 1814 na de nederlaag van Napoleon naar Berlijn werd teruggebracht. Bij terugkomst werd de olijftak vervangen door het ijzeren kruis, een Pruisische militaire onderscheiding die voor het eerst werd uitgereikt door Friedrich Wilhelm III van Pruisen tijdens de Napoleontische oorlogen.

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog bevond de Brandenburger Tor zich ineens binnen het nieuw opgerichte Oost-Berlijn. De nieuwe communistische regering besloot dat het niet gepast zou zijn om een symbool van Pruisische militaire macht te tonen en liet het ijzeren kruis verwijderen. Na de val van de Berlijnse Muur en de hereniging van Duitsland werd Victoria herenigd met haar ijzeren kruis.